ماسک ابزاری برای پوشاندن صورت جهت محافظت سیستم تنفسی، درمان پوست صورت، تغییر چهره، و یا سرگرمی میباشد که در این بخش انواع ماسک تنفسی طبی و حفاظتی صورت شامل ماسک N95 فیلتر دار با سوپاپ یک طرفه و ماسک جراحی سه لایه بدون سوپاپ برای محافظت از سیستم تنفسی در برابر انواع میکروب و آلودگی ارایه شده است.
قیمت خرید ماسک تنفسی جراحی سه لایه بدون سوپاپ از N95 فیلتردار ارزان تر است، با این وجود محصولات استاندارد هر دو مدل از قدرت محافظت یکسانی در برابر ورود ویروس کرونا و آنفولانزا به سیستم تنفسی ریه برخوردارند. ولی، میزان محافظت آنها در برابر سایر آلودگیها و عوامل بیماریزا (از قبیل دود، ذرات معلق و سایر عوامل میکروبی ویروسی و باکتریایی) یکسان نیست.
با شیوع پاندمی ویروس COVID-19 و فراگیری جهانی بیماری کرونا (CoronaVirus) در جهان، کاربرد ماسک تنفسی صورت که قبلا فقط در شرایط آلودگی شدید هوا یا برای سرماخوردگی و آنفولانزا مورد استفاده قرار میگرفت الزامی شده است که کمبود، احتکار، قاچاق و حتی فروش نمونههای غیر استاندارد و دست ساز در سوپرمارکتها، بقالیها، دکهها، و حتی داروخانهها را به همراه شده است.
در این بخش انواع ماسک پزشکی تنفسی استاندارد شامل ماسکهای جراحی بدون فیلتر و ماسکهای فیلتر دار (از قبیل N95 – N99 – N100 – FFP1 – FFP2 – FFP3 – M3 – کربن فعال – صنعتی فیلتردار) به فروش میرسد. قبل از خرید هر کدام از محصولات، حتما ادامه این مطلب، پس از محصولات، را مطالعه کرده و با استفاده از راهنمای خرید ارایه شده محصول مناسب برای خودتان را انتخاب و خریداری نمایید.
- 1 ماسک صورت چیست و چه کاربردهایی دارد
- 2 ماسک تنفسی
- 3 مقابله با ویروس COVID-19 و پیشگیری از بیماری کرونا
- 4 ماسک N95 فیلتر دار و ماسک جراحی ابزار مقابله با ویروس کرونا
- 5 انواع ماسک تنفسی صورت
- 6 ماسک تنفسی دست ساز خانگی
- 7 قیمت خرید انواع ماسک تنفسی جراحی و N95 صورت
ماسک صورت چیست و چه کاربردهایی دارد
ماسک صورت به ابزارهای مختلفی از جمله فیلترهای تنفسی گفته میشود که هر کدام کاربرد خاصی دارند. محافظ سیستم تنفسی، درمان و زیبا کننده پوست صورت، تغییر دهنده چهره، و صورتکها سرگرمی از جمله این ابزارها میباشند.
کاربرد انواع ماسک صورت
محافظ سیستم تنفسی:
این ابزار برای پوشاندن دهان و بینی به کار میرود و از ورود دود، ذرات معلق، ویروس و باکتری به ریه و سیستم تنفسی جلوگیری میکند.
زیبایی پوست و درمانی:
این ابزارها به صورت پماد، ژل و کرم برای مالش بر روی پوست صورت ارایه میشوند و بر آبرسانی و زیبایی پوست تاثیر گذارند.
تغییر چهره:
این ابزارها با پوشاندن صورت برای تغییر چهره کاربرد دارند.
صورتکهای سرگرمی:
این صورتکها برای سرگرمی در مراسمهای مختلفی از قبیل هالووین و بالماسکه کاربرد دارند.
ماسک تنفسی
ماسک تنفسی صورت که با نام ماسک طبی یا پزشکی هم شناخته میشود، یکی از لوازم بهداشتی برای مراقبت از سیستم تنفسی در برابر انواع آلودگی و عوامل بیماری زا مانند ویروس کرونا و آنفولانزا است.
ماسکهای طبی از چندین لایه پارچه مخصوص ساخته میشوند.
سایز ماسکهای استاندارد باید از روی بینی تا زیر چانه امتداد داشته باشد و قابلیت پوشاندن کامل بینی و دهان با استفاده از کشهایی که پشت گوش میافتند (در ماسکهای کشی کش دار) یا بندهایی که پشت سر قرار میگیرند (در ماسکهای بندی بند دار) را داشته باشند، به نحوی که هوای دم و بازدم فقط از پارچه عبور کند و از کنارهای آن نشت نداشته باشد.
مواد به کار رفته در لایههای ماسک صورت طبی میتواند ذرات آلودگی را تا درصد بالایی فیلتر کند. برای مثال، ماسک N95 حداقل 95 درصد از ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون موجود در هوا را فیلتر میکند.
با استفاده صحیح از ابزار مناسب، امکان جلوگیری حداکثری از ورود دود، ذرات معلق، و عوامل میکروبی ویروسی و باکتریایی به سیستم تنفسی از طریق دهان و بینی وجود دارد.
کاربرد ماسک تنفسی صورت
دو کاربرد اساسی ماسک تنفسی صورت در مقابله با آلودگی هوا و عوامل بیماری زا میباشد.
برخی از رایجترین استفادههای فیلترهای تنفسی صورت
– استفاده از ماسک N95 در هنگام کار با انواع مواد شوینده مانند مایع سفیدکننده و یا مایع جرم گیر.
– استفاده از فیلتر N95 در هنگام جمع آوری برگ درختان و یا مواد و وسایل آلوده به قارچها و کپکها.
– استفاده از ماسک جراحی در هنگام سفرهای درون شهری و برون شهری با وسایل نقلیه عمومی.
– استفاده از انواع ماسک صورت دارای کربن فعال در هنگام تردد در مناطق مرکزی و آلوده شهر.
– استفاده از ماسک فیلتر دار در زمان پیاده روی و یا دوچرخه سواری در پارکها و مناطق پوشیده از گیاهان.
– استفاده از ماسکهای سوپاپ دار و بدون سوپاپ در زمان شیوع بیماریهای تنفسی مانند بیماریهای ویروسی از قبیل سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا.
– استفاده از ماسک پزشکی جراحی در افراد مبتلا به آسم زمانی که قصد تردد در هوای سرد را دارند.
– استفاده از ماسک طبی N95 یا N99 یا N100 توسط افراد دارای آلرژی که به گرده گیاهان حساسیت دارند، در زمان گرده افشانی گیاهان.
استفاده از ماسک N95 فیلتر دار در مقابله با آلودگی هوا
قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، میتواند اثرات مخربی روی سیستم تنفسی، قلب و مغز و سلامت عمومی بدن داشته باشد. در صورت اجبار به حضور در چنین شرایطی، بهترین اقدام در مواجهه با آلودگی هوا خرید ماسک فیلتر دار برای جلوگیری از ورود ذرات معلق، دود و آلودگی به سیستم تنفسی میباشد.
هر دو مدل جراحی و N95 برای مقابله با ورود آلودگی هوا به سیستم تنفسی مفید میباشند. ولی به دلیل درصد بالای فیلتر ذرات معلق و استفاده راحتتر برای زمان طولانی، استفاده از ماسک N95 فیلتر دار موثرتر است.
برخی از منابع آلوده کننده هوا که سلامتی انسان را به مخاطره میاندازند:
- ذرات معلق و گرد و خاک،
- دود خارج شده از اگزوز خودروها یا ماشین آلات صنعتی و سیستمهای گرمایشی،
- بخارات ناشی از مواد شوینده در هنگام شستشو و نظافت خانه و آشپزخانه،
- بخارات ناشی از مواد شیمیایی صنعتی در کارخانجات، و
- ریز قطرات و ذرات معلق حاوی میکروبهای بیماری زا (ویروس، باکتری، کپک و قارچ).
ذرات معلق و گرد و خاک
معمولا آلودگیهای ناشی از ذرات معلق و گرد و خاک با سایز میکرومتر در هنگام وزیدن بادهای شدید فصلی ایجاد میگردد. پدیده اینورژن که وارونگی دما یا وارونگی گرمایی را به همراه دارد هم از عوامل اصلی تجمع دود و ذرات معلق بر روی شهرها میباشد. در پدیده اینورژن هوای سرد آلوده بر روی شهرها ساکن میشود و تنها وزیدن باد امکان انتقال هوای آلوده را خواهد داشت.
ماسکهای جراحی عملکرد چندان مناسبی در برابر این آلودگیها ندارند و خیلی سریع عملکردشان با گرفتن منافذ ریز روی پارچه تضعیف میشود.
ماسکهای N95 بهترین ابزار برای مقابله با این ذرات معلق هستند و درصد زیادی از این ذرات را فیلتر میکنند. این ابزارها با توجه به داشتن سوپاپ یکطرفه خروجی برای هوای بازدم از عملکرد خیلی بهتری نسبت به مدلهای جراحی برخوردارند.
دود خارج شده از اگزوز خودروها یا ماشین آلات صنعتی و سیستمهای گرمایشی
دود حاصل از خودروها و سایر تجهیزات مصرف کننده سوختهای فسیلی، دارای سرب و عناصر فلزی و شیمیایی بسیار مضر برای سلامت انسان میباشد.
اولین اقدام موثر در مقابله با چنین آلودگیهایی، کاهش مصرف سوختهای فسیلی با استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر (از قبیل انرژی خورشیدی با استفاده از پنل خورشیدی و انرژی بادی با استفاده از توربین بادی)، مدیریت مصرف سوخت، و کاهش هدر روی انرژی میباشد.
دومین اقدام مفید، کاهش زمان حضور در مراکز آلوده است.
سومین اقدام موثر، استفاده از انواع ماسک تنفسی فیلتر دار N95 و کربن فعال میباشد.
ریز قطرات و بخارات ناشی از مواد شوینده در هنگام شستشو و نظافت خانه و آشپزخانه
هنگام استفاده از مواد شوینده قوی مانند سفید کنندهها و اسپریهای تمیز کننده ریز قطرات و بخارات سمی ایجاد میگردد که شدیدا برای سیستم تنفسی و ریه مضر میباشند. استفاده از ماسک N95 در چنین شرایطی اکیدا توصیه میگردد.
ریز قطرات و بخارات ناشی از مواد شیمیایی صنعتی در کارخانجات
در صنایع شیمیایی همواره بخار و ریز قطرات سمی ناشی از مواد شیمیایی در محیط کار کارگران وجود دارد.
استفاده از انواع ماسکهای صورت دارای فیلتر هوا توصیه میشود.
در برخی از صنایع حتما باید از انواع ماسک صنعتی که با محیط کار سازگار باشند استفاده شود.
پیشگیری از بیماریهای تنفسی با استفاده از ماسک صورت طبی
مهمترین روش انتقال عوامل بیماریزای ویروسی و باکتریایی به سیستم تنفسی از طریق تماس دست آلوده با دهان، بینی و چشم میباشد. با این وجود، تحقیقات نشان دهنده ابتلا به این بیماریها از طریق تنفس آئروسل آلوده به میکروبها (ریز قطرات موجود در هوا) هم میباشند.
میکروبها معمولا یا تک سلولی هستند و یا بسیار ریز هستند و امکان وجود تک میکروبهای آلوده کننده معلق در تنفس وجود ندارد. اما ریز قطرات و ذرات معلقی که حاوی میکروب باشند امکان ورود به سیستم تنفسی را دارند. به این ریز قطرات و ذرات معلق آئروسل (Aerosol) گفته میشود.
میکروبهایی که میتوانند از طریق آئروسل وارد سیستم تنفسی بدن شوند عبارتند از:
- ویروس،
- باکتری،
- کپک، و
- قارچ
آئروسل حاوی قارچ و کپک در اثر وزش باد به سطوح آلوده یا جارو کردن این سطوح تشکیل میشود.
آئروسل حاوی ویروسهای تنفسی و باکتریها در اثر سرفه یا عطسه و یا حتی بازدم افراد بیمار تشکیل میشود.
ویروس کرونا و آنفولانزا از شایعترین میکروبهای بیماری زا هستند که از طریق آئروسل وارد سیستم تنفسی بدن میشوند.
ذرات معلق موجود در آئروسلها معمولا سایزشان در حد چند میکرون میباشد. بنابراین، امکان جلوگیری از انتشار آنها با استفاده از ماسکهای پزشکی استاندارد جراحی و N95 وجود دارد.
نکات استفاده از ماسک طبی صورت
هنگام خرید و استفاده از ماسک طبی صورت باید با دقت به نکات زیر توجه داشته باشید تا از بهترین ابزار با بالاترین کارایی بهرهمند شوید:
– هنگام خرید ماسک صورت باید بر اساس عملکرد مورد نیازتان محصول مناسب را انتخاب کنید.
-
- برای مقابله با آلودگیهای معمولی از مدلهای معمولی سوپاپ دار استفاده کنید.
- برای مقابله با آلودگیهای شدید یا آلودگیهای سمی از مدلهای فیلتردار و سوپاپ دار استفاده کنید.
- برای مقابله با مواد شیمیایی و گازهای سمی خطرناک از انواع ماسک صنعتی دارای فیلتر شیمیایی با سوپاپ تخلیه هوای بازدم استفاده کنید.
- بیماران باید از ماسک بدون سوپاپ استفاده کنند.
- کادر درمانی بهتر است از ماسک جراحی بر روی N95 استفاده کنند.
– ماسک تنفسی در صورت خیس شدن در اثر تعریق یا رطوبت هوای بازدم باید تعویض شود.
-
- خیس شدن ماسک جلوی عبور هوا از پارچه آن را میگیرد و تنفس سخت خواهد شد.
- در اثر خیس شدن، فیلتر تنفسی کارآمدی خودش را از دست میدهد و هوای دم و بازدم به جای آنکه از پارچه ماسک عبور کند از کنارهایش عبور خواهد کرد.
- هوای زیادی از اطراف ماسک داخل و خارج شده و نفوذپذیری میکرو اورگانیسمها افزایش پیدا میکند.
– تعویض ماسک طبی جراحی هر نیم ساعت یکبار توسط کادر درمانی و هر 3 الی 4 ساعت توسط افراد عادی
-
- دلیل این تعویض خیس شدن و کثیف شدن فیلتر در این زمان است.
- اگر ماسک سالم، تمیز و خشک باشد میتوان طولانیتر از آن استفاده کرد.
– هنگام دور انداختن ماسک تنفسی آن را داخل یک نایلون بپیچید و سپس داخل سطل زباله در دار بیندازید.
مقابله با ویروس COVID-19 و پیشگیری از بیماری کرونا
ویروس COVID-19 با نام رسمی SARS-CoV-2 (ویروس سارس-کرونا-2) آخرین و جدیدترین عضو خانواده ویروس کرونا (Coronavirus) میباشد. حدود 80 درصد افراد مبتلا به این ویروس تقریبا هیچ علایمی از خود نشان نمیدهند و فقط ناقل ویروس هستند. تنها کمتر از 20 درصد افراد مبتلا به COVID-19 به بیماری کرونا (Coronavirus Disease) مبتلا میشوند و از خود علایم نشان میدهند.
رایجترین نشانه حاد بیماری ویروس کرونا، عفونت حاد تنفسی میباشد که از درگیر شدن ریهها توسط این ویروس ناشی میشود. تب و لرز، سرفه خشک، ضعف جسمانی، تنگی نفس از علایم رایج این بیماری هستند. درگیری سیستم عصبی بدن، کلیهها و علایم پوستی از دیگر نشانهای نادر بیماری کرونا میباشند.
نارسایی ریه، قلب، کلیهها، و التهاب سیستم عصبی (عفونت مغزی – مننژیت) که از کار افتادن مغز را به همراه دارد، از عوارض خطرناک ویروس کرونا هستند که میتوانند مرگ را به همراه داشته باشند.
مهمترین سوالات مربوط به ویروس کرونا که در این مطلب پاسخ داده شدهاند عبارتند از:
- راهکارهای مقابله با ویروس کرونا کدامند ؟
- آیا استفاده از فیلترهای تنفسی برای تمام افراد الزامی است ؟
- ماسک N95 فیلتر دار برای مقابله با ویروس کرونا بهتر است یا جراحی ؟
- چه نوعی برای کدام افراد موثرترند ؟
- آیا استفاده از محصولات دست ساز برای مقابله با کرونا مفید است ؟
- آیا امکان استفاده مجدد از ماسکهای تنفسی برای ویروس کرونا وجود دارد ؟
- آیا شستن فیلتر آلوده به ویروس کرونا موثر است ؟
- چگونه ماسک خود را ضدعفونی کنیم ؟
- چگونه ماسک دست ساز موثر بسازیم ؟
سه راهکار کلی برای مقابله با بیماری کرونا ناشی از ویروس COVID-19
- واکسن کرونا:
- بیش از 50 پروژه تحقیقاتی در سراسر جهان برای کشف واکسن کرونا در حال انجام است.
- برخی از پروژههای ساخت این واکسن در مرحله تحقیقات بالینی بر روی انسان میباشند.
- راهکارهای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا COVID-19:
- فاصله گذاری اجتماعی، شستشوی دست و صورت، و ماسک زدن راهکارهای اصلی هستند.
- درمان بیماران کرونایی با داروهای موثر:
- هنوز داروی کاملا موثری برای این بیماری وجود ندارد.
- در حال حاضر از داروهای ضد ویروس مربوط به ابولا (رمدسیویر)، ایدز (لوپیناویر و ریتوناویر)، مالاریا (هیدروکسی کلروکین) و آنفولانزا (فاویپیراویر / آویگان) برای کمک به بهبود مبتلایان استفاده میشود. با این وجود هیچکدام از این داروها تاثیر صددرصدی بر روی بهبود بیماران کرونایی ندارد.
راهکارهای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا
فاصله گذاری اجتماعی، شستشوی دست و صورت، و ماسک زدن راهکارهای اصلی پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا هستند.
فاصله گذاری اجتماعی
یکی از راههای اثبات شده انتقال ویروس کرونا از طریق ریز قطرات آلوده معلق در هوا (آئروسل) میباشد که از طریق سرفه یا بازدم فرد بیمار در هوا انتشار پیدا میکنند.
اولین اقدام موثر برای دوری از این ذرات آلوده، فاصله گذاری اجتماعی یا فاصله فیزیکی به معنی فاصله گرفتن تمامی افراد بیمار و غیر بیمار از یکدیگر است. فاصله 2 متر اجباری است و فاصله گرفتن تا 8 متر پیشنهاد میشود.
مهمترین ویژگی خطرناک بیماری کرونا شیوع بسیار سریع آن میباشد که از کار افتادن سیستم درمانی را به همراه خواهد داشت. مهمترین دلیل سرعت بالای شیوع کرونا، ناقل بودن حدود 80 درصد مبتلایان بدون اطلاع خودشان است. به همین دلیل باید هم افراد غیر بیمار از بیمار فاصله فیزیکی داشته باشند و هم افرادی که به ظاهر بیمار نیستند باید از یکدیگر دور باشند. به همین دلیل قرنطینه و فاصله گذاری هوشمند با رعایت دقیق مسایل بهداشتی اولین قدم در مقابله با COVID-19 میباشد.
شستشوی دست و صورت با آب و صابون برای پیشگیری از انتقال کرونا از طریق تماس آلوده
مهمترین روش انتقال ویروس کرونا، انتقال ویروس از طریق تماس دست با سطوح آلوده و تماس آنها با دهان، بینی و چشمها میباشد. از اینرو، در صورت اجبار به ترک قرنطینه و حضور در اجتماع برای خریدهای ضروری و انجام کار، حتما باید شستشوی دست و صورت با آب و صابون به صورت مداوم در طول روز انجام شود.
در صورت عدم دسترسی به آب و صابون، استفاده از ژل ضدعفونی کننده دست سنیتایزر و محلول ضدعفونی کننده دست حاوی بیش از 70 درصد الکل طبی موثرترین روش از بین بردن ویروس کرونا و آنفولانزا میباشد.
اگر به ژل یا محلول ضد عفونی کننده هم دسترسی ندارید، الکل طبی اتانول یا ایزوپروپیل 70 درصد هم قادر به از بین بردن این میکروبها میباشد. تنها مشکل استفاده از الکل خالی، خشک شدن پوست دست میباشد که این مشکل هم با افزودن روغن گلیسیرین یا ژل آلوئهورا به آن تا حد زیادی کاهش پیدا میکند.
استفاده از ماسک تنفسی برای پیشگیری از انتقال ویروس کرونا از طریق ریز قطرات آلوده
با وجود فاصله گذاری اجتماعی و دوری فیزیکی افراد از یکدیگر، استفاده از انواع ماسک جراحی بدون فیلتر و ماسک N95 فیلتر دار (سوپاپ دار) در اماکن شلوغ و پرتردد یکی از پرکاربردترین و موثرترین ابزارهای پیشگیری از شیوع و ابتلا به ویروس کرونا (Coronavirus) مدل COVID-19 با جلوگیری از انتقال بیماری از طریق ریز قطرات آلوده (آئروسل – Aerosol) میباشد.
استفاده از انواع ماسک تنفسی صورت بعد از فاصله گذاری اجتماعی و شستشوی دست و صورت با آب و صابون یا ضدعفونی دست با ژل یا محلول حاوی الکل طبی اتانول یا ایزوپروپیل؛ مهمترین راه برای پیشگیری از انتشار و انتقال ویروس کرونا میباشد.
استفاده از فیلترهای تنفسی جراحی یا N95 یا حتی پارچهای، در زمان شیوع ویروس کرونا برای تمام افراد بیمار و غیر بیمار و به خصوص کادر درمانی پیشنهاد شده است و در بسیاری از اماکن الزامی میباشد.
**توجه** ویروس کرونا میتواند روی پارچه حداقل یک روز و روی ماسکهای تنفسی تا هفت روز دوام بیاورد.
ماسک N95 فیلتر دار و ماسک جراحی ابزار مقابله با ویروس کرونا
در کنار فاصله گذاری اجتماعی و شستشوی مداوم و ضدعفونی دستها در طول روز، استفاده از ماسک N95 فیلتر دار یا جراحی بدون فیلتر یکی دیگر از راهکارهای پیشگیری از شیوع ویروس COVID-19 / SARS-CoV-2 و ابتلا به بیماری کرونا میباشد.
آشنایی با انواع ماسک تنفسی صورت و کاربرد آنها به همراه اطلاع از نحوه استفاده درست از این ابزارها برای عملکرد صحیح آنها بسیار ضروری است. از اینرو، هنگام خرید و استفاده از این فیلترهای تنفسی باید به نکات مهمی توجه داشته باشید که در این مطلب به آنها پرداخته شده است.
پیشگیری از انتشار کرونا توسط افراد بیمار با استفاده از ماسک جراحی
مهمترین تاثیر ماسک صورت در پیشگیری از کرونا، استفاده از ماسک جراحی بدون سوپاپ توسط افراد مبتلا به کرونا است. با این کار از انتشار ویروس از سیستم تنفسی آلوده بیماران کرونایی به محیط و هوای اطراف پیشگیری میشود.
با استفاده از ماسک صورت، فرد بیمار کمتر دستش را به دهان و بینی خود خواهد زد و به تبع آن انتقال ویروس COVID-19 از طریق دست فرد مبتلا به محیط و وسایل اطرافش (از قبیل دستگیره در، کلید و پریز برق، میله مترو و غیره) به مقدار زیادی کاهش خواهد یافت.
همچنین ماسک پزشکی جراحی بر روی صورت فرد مبتلا به ویروس کرونا یا آنفولانزا از انتشار ویروس به صورت ریز قطرات در هنگام بازدم و به خصوص در زمان سرفه یا عطسه جلوگیری خواهد کرد و آئروسلهای حاوی ویروس کمتر و در فواصل کوتاهتر تشکیل خواهند شد.
افراد مبتلا به ویروس کرونا به هیچ وجه نباید از محصولات سوپاپ دار مانند ماسک N95 فیلتر دار استفاده کنند. زیرا سوپاپ یک طرفه این ابزارها، هوای بازدم فرد بیمار را بدون فیلتر کردن به محیط اطراف پخش میکنند و هوای بازدم به جای عبور از پارچه و فیلتر شدن ویروس، مستقیم توسط سوپاپ به بیرون هدایت میشود. این افراد فقط باید از ماسک جراحی استفاده کنند.
از آنجایی که درصدی بالایی از افراد مبتلا به کرونا (حدود 80 درصد) ناقل این ویروس هستند و حتی خودشان هم خبر ندارند، به تمامی افراد بیمار و غیر بیمار استفاده از ماسک طبی جراحی برای مقابله با ویروس کرونا توصیه شده است و این امر در بسیاری از اماکن عمومی شلوغ و پرتردد الزامی میباشد.
استفاده از ماسک N95 تنها برای کادر درمانی توصیه میگردد
از آنجایی که کادر درمانی بیمارستانها در اتاقهای مراقبت ویژه (آی سی یو – ICU) با بیماران حاد مواجه هستند و شدت ویروس انتشار یافته در محیط کار آنها بسیار بالا میباشد، استفاده از ماسک N95 فیلتر دار در زیر یک ماسک جراحی برای کادر درمانی پیشنهاد شده است.
از یک سو، ماسک پزشکی N95 با قدرت بالاتری از ورود ویروس COVID-19 به سیستم تنفسی کادر درمانی و ابتلای آنها به کرونا پیشگیری میکند. از طرف دیگر، ماسک جراحی استفاده شده بر روی N95 از خروج ویروس موجود در هوای بازدم کادر درمانی ناقل جلوگیری میکند تا همکاران و بیماران دیگر توسط خود کادر درمانی آلوده نشوند.
انواع ماسک تنفسی صورت
ماسک N95 و جراحی دو نوع اصلی و پرکاربرد ماسک صورت هستند. فیلترهای تنفسی دارای انواع بسیار زیادی هستند که هر کدام دارای کاربردهای خاص از قبیل جلوگیری از ورود دود، ذرات معلق، مواد سمی و شیمیایی، و آئروسلهای حاوی میکروبها هستند و قابلیت استفاده در شرایط خاص را دارند.
این ابزارها بر اساس پارامترها و قابلیتهای مختلف دارای دستهبندیهای زیر میباشند.
دستهبندی ماسکهای تنفسی صورت
ماسکهای معمولی جراحی
محصولات بدون سوپاپ و سوپاپ دار
محصولات FFP
محصولات سری N
محصولات سری P
محصولات سری R
ماسکهای فیلتر دار کربن دار اکتیو
مدلهای دست ساز خانگی
ماسک جراحی
ماسک جراحی سادهترین، رایجترین، پرکاربردترین، و پرفروشترین فیلتر تنفسی میباشد که معمولا از سه لایه پارچه نبافته یا بدون بافت (Non-woven Fabric) تشکیل شده است. در بازار به پارچههای بدون بافت، اسپان باند (Spunbond) هم گفته میشود. این پارچهها به جای بافته شدن با الیاف، از ترکیب الیاف به صورت مکانیکی، شیمیایی یا حرارتی تشکیل میشوند و از هم پوشانی الیاف به دست میآیند.
در بافت الیاف در پارچههای بافته شده، فاصله زیادی بین الیاف وجود خواهد داشت که امکان جلوگیری از ذرات معلق ریز در حد میکرومتر را نخواهد داشت.
در ماسکهای جراحی با استفاده از چندین لایه پارچه اسپان باند (معمولا سه لایه) به عملکرد مناسبی در جلوگیری از ورود ذرات ریز میکرومتری دست پیدا خواهیم کرد.
سایر انواع ماسکها یا از لایههای بیشتری برخوردارند، و یا علاوه بر لایههای اسپان باند معمولی، از لایههای ویژه فیلتر دار برای راندمان بالاتر استفاده میشود.
ماسک سوپاپ دار
ماسک سوپاپ دار دارای یک سوپاپ یک طرفه برای خروج هوای بازدم میباشد تا هوای گرم و مرطوب بازدم به سرعت از طریق سوپاپ یک طرفه خارج شود.
در مدلهای سوپاپ دار جریان ورودی هوا از طریق پارچه چند لایه ماسک، و خروج هوا از طریق سوپاپ یک طرفه صورت میپذیرد.
*توجه* در بازار به ماسکهای سوپاپ دار به اشتباه ماسک فیلتر دار یا N95 هم گفته میشود. در صورتی که داشتن فیلتر در مدلهای N95 مربوط به داشتن چندین لایه از پارچههای مخصوص با درصد فیلتر بالای ذرات معلق یا مواد شیمیایی خاص میباشد.
مزایای ماسک فیلتر دار (سوپاپ دار)
مهمترین عملکرد ماسک فیلتر دار تخلیه سریع هوای گرم و مرطوب بازدم از طریق سوپاپ یک طرفه میباشد. این امر مزایای زیر را به همراه دارد:
1) گرما و رطوبت کمتری داخل ماسک جمع میشود و از تعریق صورت جلوگیری مینماید.
2) رطوبت بازدم از پارچه عبور نمیکند و ماسک طول عمر بیشتری خواهد داشت.
3) با رطوبت و گرمای کمتر، فضای تنفسی خیلی برای رشد باکتریها و عوامل بیماریزا مهیا نخواهد شد.
معایب ماسک سوپاپ دار
وجود سوپاپ یک طرفه در ماسکهای N95 فیلتر دار باعث میشود هوای بازدم بدون فیلتر شدن توسط لایههای پارچه، به سرعت از سوپاپ خارج شود. بنابراین اگر افراد بیمار دارای عفونت سیستم تنفسی و ریه از این ابزار استفاده کنند تمام ویروس یا باکتری موجود در بازدم فرد بیمار در فضا پخش خواهد شد و شیوع گستردهتر بیماری را به همراه خواهد داشت.
به همین دلیل افراد بیمار فقط باید از ماسک جراحی معمولی یا ماسک N95 بدون سوپاپ استفاده کنند.
ماسک فیلتر دار FFP
استاندارد FFP یک استاندارد اروپایی بر اساس میزان فیلتراسیون ماسکها میباشد. استاندارد آمریکایی NIOSH هم ماسکهای تنفسی را به سه سری N و P و R دستهبندی کرده است که در ادامه به این دستهبندیها خواهیم پرداخت.
ماسک فیلتر دار FFP1 : مناسب برای ذرات بزرگتر از 5 میکرون با فیلتراسیون 80 درصد.
ماسک فیلتر دار FFP2 : مناسب برای ذرات بین 2 تا 5 میکرون با فیلتراسیون 94 درصد.
ماسک فیلتر دار FFP3 : مناسب برای ذرات کوچکتر از 2 میکرون با فیلتراسیون 99 درصد.
ماسکهای فیلتر دار سری N
ماسکهای فیلتر دار سری N قادر به فیلتراسیون ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون هستند، در برابر روغن مقاوم نیستند و دارای سه نوع زیر هستند:
ماسک N95 : حداقل 95% از ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون موجود در هوا را فیلتر میکند.
ماسک N99 : برای ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون از فیلتراسیون 99 درصد برخوردار است.
ماسک N100 : حداقل 99.97% از ذرات موجود در هوا را فیلتر میکند.
ماسکهای فیلتر دار سری R
ماسکهای فیلتر دار سری R قادر به فیلتراسیون ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون هستند، تا حدودی در برابر روغن مقاوم هستند و دارای سه نوع زیر هستند:
R95 : برای ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون از فیلتراسیون 95 درصد برخوردار است.
R99 : حداقل 99% از ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون موجود در هوا را فیلتر میکند.
R100 : حداقل 99.97% از ذرات موجود در هوا را فیلتر میکند.
ماسکهای فیلتر دار سری P
ماسکهای فیلتر دار سری P قادر به فیلتراسیون ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون هستند، کاملا در برابر روغن مقاوم هستند و دارای سه نوع زیر هستند:
P95 : برای ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون از فیلتراسیون 95 درصد برخوردار است.
P99 : حداقل 99% از ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون موجود در هوا را فیلتر میکند.
P100 : حداقل 99.97% از ذرات موجود در هوا را فیلتر میکند.
ماسک فیلتردار کربن اکتیو یا کربن دار
ماسک کربن دار یک نوع ماسک فیلتر دار با کربن اکتیو یا فعال است که برای محافظت در مقابل گازهای مضر هوا و بخارهای شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد.
ماسک کربن اکتیو مناسب فیلتراسیون و تصفیه کامل گرد و غبار و آلودگی هوای شهری و ریزگردهای موجود در هوا میباشد و لایه کربن فعال آن باعث میشود که بوی مواد آلی و گازهای مضر هوا به داخل نفوذ نکند.
استفاده از ماسک کربن فعال برای مقابله با میکروبهای بیماری زا به هیچ وجه مناسب نیست.
ماسک N95
ماسک N95 از محصولات استاندارد سری N برای فیلتر ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون با فیلتراسیون حداقل 95 درصد است که در برابر آلایندههای روغنی مقاوم نبوده و فقط مناسب استفاده در مقابل آلایندههای غیر روغنی میباشد.
معمولا پارچه ماسکهای N95 دارای شش لایه میباشد که اکثرا از چهار لایه اسپان باند و دو لایه فیلتر ملت بلون تشکیل شده است.
ماسکهای N95 مناسب برای استفاده در محیطهایی با آلودگی بالا هستند. با این وجود، به جای ماسکهای جراحی هم قابل استفاده میباشند.
در بازار دو نوع ماسک N95 فیلتر دار (سوپاپ دار) و بدون فیلتر (بدون سوپاپ) موجود میباشد.
ماسکهای N95 قابل شستشو نیستند و در اثر شستشو خراب میشوند. موثرترین روش ضدعفونی ماسک N95 با استفاده از آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید H2O2) میباشد.
ماسک تنفسی دست ساز خانگی
قبل از پاندمی ویروس COVID-19 و فراگیری جهانی بیماری کرونا در تمامی کشورهای دنیا، کمبودی برای ماسکهای تنفسی وجود نداشت. تنها افراد کمی از این لوازم مراقبت فردی آن هم در شرایط آلودگی شدید هوا یا برای سرماخوردگی و آنفولانزا در فصل زمستان استفاده میکردند.
شیوع گسترده ویروس کرونا و استفاده الزامی از انواع ماسک تنفسی جراحی یا N95 در سراسر جهان، کمبود این ابزارها در تمام کشورها را به همراه داشته است. از اینرو محققان دو راهکار اصلی برای مواجهه با این کمبودها پیشنهاد کردند:
- ضدعفونی ماسک پزشکی برای استفاده مجدد بر روی صورت
- استفاده از ماسک دست ساز
باید توجه داشته باشید که این دو راهکار نسبت به روشهای توصیه شده برای استفاده از ابزارهای استاندارد دارای کارایی و عملکرد پایینتری هستند، با این وجود، در شرایط اضطراری برای پیشگیری از شیوع بیماریها مفید میباشند.
ضد عفونی ماسک N95 و جراحی
ضدعفونی ماسک N95 و جراحی یکی از راهکارهای مقابله با کمبود این ابزارها میباشد.
ضد عفونی ماسک جراحی
راههای زیادی برای ضد عفونی کردن ماسک جراحی وجود دارد:
- ضدعفونی با آب در حال جوش: این روش سریع است و 3 تا 5 دقیقه برای ضد عفونی کافیست.
- شستشو با مایع سفید کننده (وایتکس): این روش هم سریع است.
- شستشو با مواد شوینده لباس: مدت بیشتری نیاز است.
- ضد عفونی با بخار آب جوش به مدت چند دقیقه.
- اتو کشیدن به مدت چند دقیقه.
- ضد عفونی با آب اکسیژنه (پر اکسید هیدروژن).
- قرار دادن داخل آون یا فر اجاق به مدت نیم ساعت.
ضدعفونی ماسک N95
ضد عفونی ماسک N95 نسبت به جراحی سخت تر است. دلیل این موضوع از بین رفتن لایههای آن در اکثر روشهای ضد عفونی میباشد. همچنین سوپاپ ماسک N95 فیلتر دار کاغذی میباشد و با مواد ضد عفونی کننده از بین خواهد رفت.
نکات مهم در ضد عفونی کردن ماسک صورت
برای ضد عفونی کردن ماسکهای تنفسی حتما باید به نکات زیر توجه داشته باشید تا با مشکلی مواجه نشوید:
- به طور کلی تمام انواع ماسک صورت با استفاده کردن به مرور کارایی خود را از دست میدهند.
- ضد عفونی کردن باعث از بین رفتن لایههای فیلتر میشود و عملکرد آن را تضعیف خواهد کرد.
- در صورت مشاهده تغییر ظاهر ماسک و از بین رفتن ساختار و لایههایش، آن را بیرون بیندازید.
ساخت ماسک صورت دست ساز در خانه
برای ساخت ماسک صورت دست ساز در خانه میتوان از سه نوع پارچه استفاده کرد:
- پارچه نبافته یا بی بافت یا بدون بافت،
- پارچههای ریز بافت نانو،
- پارچههای نخی معمولی.
ساخت ماسک جراحی و N95 دست ساز با پارچه بدون بافت اسپان باند
پارچه نبافته یا بدون بافت یا بی بافت (Non-woven Fabric) که با نام اسپان باند (Spunbond) هم شناخته میشود، به جای بافته شدن با الیاف؛ از ترکیب الیاف به صورت مکانیکی، شیمیایی یا حرارتی؛ و با هم پوشانی الیاف درست میشود. پرس الیاف بر روی هم در لایههای نازک یکی از روشهای تولید این منسوجات میباشد.
پارچههای بدون بافت اسپان باند در تولید لباسهای بیمارستانی، روکش یکبار مصرف بالش و تخت بیمارستانها، ساک دستی پارچهای، و انواع دستمال مرطوب آرایشی و بهداشتی به کار میروند.
فاصله الیاف در اسپان باندها خیلی کمتر از فاصله الیاف در پارچههای بافته شده است و در حد میکرومتر میباشد.
با سه یا چهار لایه پارچه اسپان باند میتوان ماسک جراحی، و با 6 تا 8 لایه از این پارچهها میتوان ماسک N95 به صورت دست ساز ساخت.
برای ساخت ماسک دست ساز کافیست چندین لایه پارچه اسپان باند مرغوب را روی هم بگذارید و با استفاده از یک نمونه شرکتی استاندارد (به عنوان الگوی برش) با کمک قیچی یا هویه لحیم کاری پارچه را برش دهید.
در برش با هویه، لایهها به همدیگر میچسبند و نیازی به دوخت آنها با چرخ خیاطی نیست، ولی در برش با قیچی، باید لایهها را با چرخ خیاطی بدوزید تا ماسک ساختار محکم و استاندارد به خود بگیرد.
پارچه برش خورده باید کل مجرای تنفسی شما (از زیر چشمها تا زیر چانه) را پوشش دهد.
پس از این مرحله کافیست دو عدد بند بلند (باید قلاب شدن در پشت سر) یا دو عدد کش مثل کش دور پول (برای انداختن در پشت گوشها) آماده کرده و در لبههای پارچه قرار دهید. اکنون ماسک شما قابل استفاده است.
ساخت ماسک صورت خانگی جراحی با پارچههای ریز بافت نانو
برای ساخت ماسک صورت خانگی با پارچه نانو میتوانید از پارچههای ریز بافتی مثل تیشرتهای نخی پنبهای، حوله ظرفشویی، روبالشی و کیسه جاروبرقی به عنوان لایههای فیلتر جراحی استفاده کنید.
روش کار همانند ساخت N95 دست ساز با اسپان باند است، ولی این بار از پارچههای نخی بافته شده استفاده میشود و باید با قیچی برش دهید و با چرخ اطراف ماسک را بدوزید.
عملکرد این ماسکهای دست ساز کمتر از 50 درصد ماسکهای جراحی استاندارد میباشد. با این وجود در شرایطی که دسترسی به ابزار استاندارد نداشته باشید، استفاده از نمونههای دست ساز مورد قبول است و ریسک آلودگی را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
*توجه* استفاده از پارچههای نخی معمولی با بافت متوسط تقریبا از عملکرد فیلتراسیون صفر برخوردار خواهد بود، ولی با این وجود، از آنجایی که پوشاندن صورت باعث میشود کمتر به دهان و بینی خود دست بزنید، باز هم موثر خواهد بود.
مقایسه فیلتراسیون ماسکهای دست ساز با جراحی و N95
با وجود استفاده از مرغوبترین اسپان باند هم ماسک دست ساز شما همچنان درصد فیلتراسیون و عملکرد پایینتری نسبت به محصولات استاندارد شرکتی خواهد داشت. دو دلیل برای این امر وجود دارد: 1) لایههای ماسکهای استاندارد علاوه بر کنارهها در وسط هم به هم پرس و چسبیده شدهاند، 2) در مدلهای استاندارد علاوه بر لایههای اسپان باند از لایههای فیلتر دیگر با قدرت جذب بالاتر هم استفاده میشود.
ماسک جراحی در مقایسه با ماسک دست ساز اسپان باند در اتاق آزمایش 3 برابر ذرات بیشتری را فیلتر و در آزمایش سرفه کردن 2 برابر ریز قطرههای بیشتری را جذب میکند.
ماسک دست ساز پارچهای 97 درصد ریز قطرههای (آئروسل) بیماری کرونا که حاوی COVID-19 هستند را عبور میدهد.
فیلتراسیون ماسک جراحی در برابر آئروسل COVID-19 ویروس کرونا
دست ساز با پارچه معمولی: 0%
مدلهای یکبار مصرف بی کیفیت: 0%
استاندارد چین: 30 تا 40%
دست ساز با پارچه فیلتر کیسه جارو برقی: 80%
استاندارد آمریکا: 98%
فیلتراسیون ماسک N95 در برابر آئروسل COVID-19 ویروس کرونا
N95 با استاندارد آمریکا یا چینی اصلی مرغوب: 95%
N99 با استاندارد آمریکا یا چینی اصلی مرغوب: 99%
N100 با استاندارد آمریکا یا چینی اصلی مرغوب: 99.97%
FFP1 استاندارد اروپا: 80%
FFP2 اروپا: 94%
FFP3 اروپا: 99%
*توجه* با وجود فیلتراسیون نسبتا پایین ماسکهای دست ساز و یکبار مصرف؛ استفاده از هر نوع فیلتر دست ساز، شرکتی، چینی، اروپایی، یا آمریکایی، توسط تمام افراد باعث میشود سرعت و برد انتشار ویروس کرونا یا آنفولانزا توسط افراد بیمار یا ناقل بسیار کمتر از حالتی باشد که هیچ محافظی استفاده نشود.
قیمت خرید انواع ماسک تنفسی جراحی و N95 صورت
قیمت خرید انواع ماسک پزشکی تنفسی جراحی و طبی N95 برای صورت در این بخش از فروشگاه اینترنتی کیهان شاپ در دسترس شما میباشد. پس از بررسی محصولات این بخش و مقایسه مشخصات آنها، در صورت نیاز میتوانید به صورت آنلاین اقدام به خرید اینترنتی نموده و در سریعترین زمان، محصول خریداری شده خود را درب منزل خود تحویل بگیرید.